“Risk altındaki çocuklar”

Modern alt kültür

Modern alt kültür, toplumun genel ve çoğunluktaki kültürel değerlerinden farklı uçta çatışmalı öfkeli, yabancılaşmış ve yozlaşmış bir kültürü ifade eder. Farklı değerlerden ziyade değerlerden yoksunluğu belirtir ve günümüzde giderek büyümektedir.
Şiddet, madde ve uyuşturucu bağımlılığı, fuhuş anti- sosyal davranışlar, kural tanımazlık gibi özellikleriyle giderek yaygınlaşan bir modern alt kültür özellikleri oluşturur.
Son yıllarda hızla artan çocuğa yönelik istismar, kadına şiddet olgusu kültürde ve değerlerde yaşanan yozlaşmanı sonucu olarak karşılaşıyoruz.

Eşler arası iletişim sorunu yaşayan ailelerde, çocuklar risk altındadır.

Eşler arası iletişim, uyum ve davranış sorunları aile içi ilişki sistemini olumsuz etkiler.
Eşler arası ilişkilerde şiddet, kocanın kadını küçümsemesi, özgüvenini yitirmesine yol açması, aşağılayıcı sözler söylemesi, kadını çocukları konusunda kendini suçlu hissetmesine yol açması, dayak yâda ölümle tehdit etme, terk etme tehdidi aile ya da arkadaşlarıyla görüşmesine izin vermemek şeklinde erkekten kadına yönelik şiddet gözlenebilir.

Ailelerin yapısal sorunlarında en çok çocuklar etkilenir. Çocukların temel ihtiyaçlarını karşılamayan gerekli ilgi sevgi ve şefkat göstermeyen aileler çocuklarına duygusal, sözel ve fiziksel istismar uygulayarak çocuğun gelişimini olumsuz etkiler. Aile içinde şiddet ortamında yaşayan çocuk, şiddet davranışını taklit yoluyla öğrenir. Şiddeti iletişim tarzına dönüştürür ve akranları ile ilişki biçimini şiddetle oluşturur. Yaşadığı ailede sürekli şiddete maruz kalan bir çocuğun arkadaş ve sosyal çevreyle ilişkilerinde şiddet uygulaması sıradan bir durum olabilir.

Küresel çocuk sorunu

Küresel düzeyde tüm insanlığa yönelik risk ve tehlikeler içeren pek çok sorundan bir tanesi de çocuk işçiliğidir. En genel anlamıyla çocuk işçiliği bir ülkedeki kanunlar tarafından belirlenen yaş sınırının altındaki çocukların çalıştırılması anlamına gelir.

Çocukların erken yaşlarda işçi olarak çalıştırılması çocuk ihmali ve istismarıdır aynı zamanda, bedensel, ruhsal kaldıramayacağı yüklerin yüklenmesidir. Çocuğun örselenmesine yol açar. Ömür buyu yaşamında psikolojik ve sosyal sorunların kaynağını oluşturur.

Çalışan çocuklar
Birleşmiş Milletlerin raporlarına göre 0-18 yaş arasındaki insanlar çocuk kabul edilirler.
Çocuğun sağlıklı gelişmesi için ebeveynlerinin ilgisine, sevgisine ve bakımına muhtaçtır.
Aile yanında bulunması ve eğitim görmesi gereken bir dönemde ihmal ve istismara maruz kalarak çalıştırılması çocuğun kişilik, duygusal ve sosyal gelişimini olumsuz yönde etkiler.
Üstelik sağlıksız, korumasız ve güvensiz iş yerlerinde çalıştırılması çocuklarımızı savunmasız bırakmakta, tedavisi oldukça zor uyum ve davranış bozukluklarına yol açmaktadır. Ayrıca çocuk ihmal ve istismarın yaygınlaşmasına yol açar.

Dünyada yoksul çocuk

1 milyar çocuk yoksulluk içinde yaşıyor.
300 milyon çocuk evsiz yaşıyor.
7 milyon çocuk mülteci.
5-14 yaş grubunda 270 milyon çocuk çalışıyor.
Her gün ortalama 107 çocuk ölüyor.
Çocukların % 72 sinin ana-baba, %22 si öğretmen tarafından şiddete maruz kaldığı görülmektedir.

Çocuk işçiliği insan hakları sorunudur!

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) gelişmekte olan ülkelerde 5- 17 yaşları arasında dünya genelinde yaklaşık 218 milyon çocuğun çalıştırılmakta olduğunu tahmin etmektedir.
Çocuk hakları sözleşmesine göre çocukların eğitilme, giyinme, barınma, sağlık gibi çok temel hakları vardır. Çocuklar çalıştırıldıkları zaman bu haklardan mahrum kalırlar ve bu nedenle çocuk işçiliği insan hakları sorunu olduğunu söyleyebiliriz.

Çocuk gelişimi bir bütündür; fiziksel, psikososyal ve bilişsel gelişim birlikte gerçekleşir ve bir alandaki sorun diğer alanlarda da sorunlara yol açar. Çalışmak, çocuğu yaşamının en kritik döneminde normal gelişme imkânlarından yoksun bırakır. Sokaklarda çalışmanın yol açabileceği psikolojik sorunlar arasında travma, kendini değersiz bulma, bunalım, ahlaki ve manevi değerlerde bozulma ve başkalarına güvensizlik yer alır. Çocukların açık oldukları diğer tehlikeler arasında alkol ve uyuşturucu, bu arada özellikle yapıştırıcı maddelerden kaynaklanan madde bağımlılığı yer almaktadır. Yoksul bir ailede doğmak, çocuklar için pek çok olanaktan yoksun olmanın yanı sıra, okula gitmek yerine erken yaşta çalışmaya başlamak anlamına da gelmektedir. Sokakta çalışan çocuklar okula devam edemedikleri gibi, sigaraya- uyuşturucuya alışma, kolay yoldan para kazanma, suça yönelme, dışlanma, aşağılanma, şiddet gibi tehlikelere de maruz kalmakta, sokakta yaşayan bir konuma gelebilmektedirler.
Çocukları istismardan koruyucu ve önleyici yaklaşımlar!

İhmal, istismar ve şiddet davranışını değerlendirirken türleri, şekli, derecesi hakkında ayrım yapılmamalıdır. Çocuğu ihmal eden ve istismara yol açan tutumlar büyük, küçük, zararlı, zararsız diye kategorileştirilemez. Aile içinde iletişimin olumlu yönde gelişmesi ve güçlenmesi için aile kurumunu oluşturan bireylerin birbirinin bütün içindeki yerini ve değerini bilmelidir. Her şeyden önce sağlıklı nesiller yetiştirme sorumluluğu ana-babanın görevleri arasındadır. Çocukları tanımak, psiko-sosyal gelişim özelliklerini bilmek, gelişim sürecinde meydana gelen değişimi izleyebilmek ebeveynlerin en temel sorumluluğudur. Çocuklarının gelişimini izleyen ebeveynler kişilik gelişimini destekleyici ve geliştirici olurlar.

Her türlü ihmal, istismar ve şiddet, kabul edilemez bir davranıştır. Artık susmayalım gelin kendi çocuklarımız için, yarınlarımız için işbirliği yapalım. “İhmal, İstismar ve Şiddete HAYIR” diyelim…