Sosyal Hizmet Mesleği

Sosyal Hizmet Alanları

Sosyal Kaynak
Bilgiler

Söyleşilerimiz,sitemiz adına  editörümüz ve yazarımız    Aziz ŞEKER    tarafından gerçekleştirilmiştir.

 
A. ŞEKER: Kanserin insanlık tarihi boyunca insan sağlığını ciddi biçimde etkileyen hastalıklar arasında gösterildiği bilinmektedir. Sağlıkla ilgili meslek çevreleri kanserin “biyolojik, psikolojik ve sosyal unsurlar” yönü ağır basan bir hastalık türü olduğu konusunda hemfikir olmalarının yanında tıp teknolojisindeki müthiş gelişmelere rağmen henüz daha kanseri tamamen ortadan kaldırmaya yönelik yeterli çalışmaların kaydedilmemiş olduğunu görüyoruz.
Kanserin tanımından başlayalım isterseniz. Kanserin insan için anlamı ne? Kanser neden ciddi bir hastalık, neden korkunç bir hastalık olarak kabul edilmektir?

E. BEKAR: Kanser genel anlamıyla; hücrelerimizin kontrolünü kaybedip aşırı çoğalması, bir kitle oluşturması, çevreye yayılması ve damarlara girerek uzak organlara da yayılması ile kendini gösteren ölümcül bir hastalıktır. Bu nedenle kanserin ne kadar korkunç bir hastalık olduğunun da bilinmesi gerekir. Bunu biliyor görünmek ile bilmek arasında ise çok fark vardır. Dolayısıyla kanserin tehlikesini en iyi bilenler ancak ve ancak kanser hastalarıdır.
Kanserin korkunç bir hastalık olarak kabul görmesinin altında şu nedenler sıralanabilir. Kanser erken dönemde pek belirti vermeden insanı sinsice yakalar. Öyle ki;
• Tanı koyana kadar hastalar epey bir doktor gezer, zaman ve para harcarlar.
• Kanser tanısı konduktan sonra Ameliyatlar - Kemoterapiler - Işın tedavileri vs. başlar.
• Bu zaman içerisinde hastanın genel durumu kötüleşir, ağrıları artar, işlerini yapamaz hale gelir, yemesi içmesi uyuması günlük yaşantısının her şeyi bozulur. Hayat gün geçtikçe çekilmez hale gelir. Hastalık dayanılmaz hal alır, bir ıstıraba dönüşür.
• Bu arada Ameliyatları - Kemoterapileri – Radyoterapileri büyük ıstıraplar içinde geçer. Hasta tedavilere dayanamaz. Hayatı bütünüyle zehir olmaya devam eder. Saçları dökülür. Vücut direnci çöker. Diğer hastalıklar da bir bir eklenir.
• Ailesiyle - Eş dost ile ilişkileri bozulur. Tüm aile düzeni bozulur. Aile bireylerinin de ruhsal durumu çöker. Hayat onlar için de olumsuz seyretmeye başlar. Hem hasta peşinde koşturmaktan, hem üzüntüden perişan olurlar.
• Eski sağlığına tekrar kavuşmak mümkün olamayacağı gibi, hastalar gün gelecek ölmeyi dileyecekler ama ölüm bile mümkün olmayacaktır.

A. ŞEKER: Kansere yakalanmışların diğer hastalara kıyasla yaşadığı sorunlar daha ağır seyrediyor. Tedavi tekniklerinin süresi kanserli hastada önemli değişikliklere neden olabilmektedir. Kanser hastası bağımlı bir hale geldiği gibi, beden fonksiyonlarında gerileyişler, kimi organlarında kayıplar da ortaya çıkabiliyor. Denilebilir ki kanserli hastanın benlik bütünlüğünde de hastalığa bağlı sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Görüyoruz ki insanın sağlığını bütünselliği içinde etkiliyor. Sağlık Ekibine ne gibi roller düşüyor?

E. BEKAR:

1- Hekimler:
• Hastaya en kısa zamanda en doğru tanıyı koymalı,
• Hastalığın türü, seyri, şiddeti konusunda hasta ve hasta yakınlarına ayrıntılı bilgi vermelidir. Tedavi sürecini doğru ve düzgün bir şekilde programa bağlamalıdır. Ameliyat – kemoterapi – radyoterapi ve süreleri doğru ayarlanmalıdır.
• Hastaya Ameliyatlar / İlaçlar / Radyoterapi ile bunların etkileri / Yan etkileri hakkında ayrıntılı bilgiler vermelidir.

2 - Hemşireler :
• Hastaya uzun uzun yapılacak olan tedavi sürecini açıklamalı, tedavi süreci hakkında iyi bilgi vermelidir. Hastalık ve tedavi süreci ile ilgili tekrar tekrar hastalar aydınlatılmalıdır.
• Hastaya iyi psikolojik destek sağlamalıdır.
• Hastalık seyri hakkında – tedaviler hakkında iyi açıklamalarda hasta eğitiminde bulunmalıdır. Hastalık ve tedavi uzun bir süreç alacağından hastanın bilmesi gereken, yapması gerekenler konusunda eğitimler verilmelidir.
• Hastalığa özgü iyi, doğru hasta bakımı vermelidir.
• Tedavileri nerde nasıl alabileceği hakkında yardımcı olabilmeli, destek vermelidir.
Sağlıkla ilgili diğer mesleklerin katkısını; özellikle psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunların çözümünde psikolog, sosyal çalışmacı gibi meslek elemanlarının tedavi sürecine katkısını da unutmamak gerekiyor. Bu meslekler işlevselleştirildiği oranda kanserle mücadelede bir uygulama alanı bulabiliyorlar. Unutulmamalı ki kanserle mücadele bir ekip çalışmasını gerekli kılıyor.

A. ŞEKER: Kanser hastalığını sosyal faktörlerden soyutlayarak da ele almamak gerekiyor. Kanser insanın içsel koşullarından tutun da dışsal sosyal çevre koşullarına kadar birçok faktörü etkileyebiliyor. Hastalığın tedavi sürecinde ve aşamalarında destekleyecek sosyal sistemler önem kazanıyor? Toplumumuzda bu nasıl seyrediyor. Sizce kanserli hastalar yeterli sosyal desteği görüyor mu?

E. BEKAR: Feodal bir sosyal yapımızın olmasından dolayı hastanın ailesi ve yakınları kanserli hastalara oldukça destek vermekte, yardımcı olmaktadırlar. Ama genellikle bu tür hastalık hakkında deneyimli ve bilgili olmadıklarından bu destekleri sınırlı kalabilmektedir.
Sağlık kuruluşlarımızın birçoğunda özel kanser merkezleri bulunmadığı için istenildiği ölçüde hastalara destek vermek mümkün olamamaktadır. Ancak kimi hastanelerde erken tanı amacıyla kurulan merkezlerde kanser taramaları yapılmaktadır.
Sosyal destek konusunda özellikle aile dinamiklerini hareketlendiren sosyal mesleklere rol düşüyor. Kanserin psikososyal etkileri üzerine yapılan çalışmalara gerekli önemin verilmesi gerekiyor.

    E. BEKAR: Kanser tedavisi için başka şehirlere gitmesi gerektiği için öncelikle ulaşım ve barınma gibi sorunlar yaşanmaktadır. Hastalar ilaç bulma sorunu yaşamaktadır. Tüm bunlar kimi hastaların yoksul olmasından dolayı aynı zamanda ekonomik sorunlarda ortaya çıkarmaktadır.
Kanser ilaçları bulunmasında ülkemizde ciddi sorunlarla karşılaşılmaktadırlar.

A. ŞEKER: Yeni tedavi yöntemleri sayesinde kanser büyük ölçüde kontrol altına alınmıştır diyebilir miyiz? Hastaların yaşama süresinin uzatılması mümkün müdür?

E. BEKAR:

• Her kanserin yaşam süresine farklı oranlarda olumsuz etkisi bulunmaktadır.
• Bazıları kesin tedavi edilebilmektedir.
• Bazı tehlikeli kanser türleri de çok erken dönemde yakalandığında kesin tedavi edilebilmektedir.
• Bazılarının yaşam süreleri yıllarca uzatılabilmektedir.
• Bazı türler ise çok ağır seyretmekte ve tedaviden yarar görmemekte ve kısa zamanda hastanın ölümüne sebep olmaktadır.

A. ŞEKER: Kanseri etkisi nedeniyle aynı zamanda toplumsal bir sorun olarak görmek gerekiyor. Kanser tedavisinde hastada, ailesinde ve hatta toplumda yol açtığı psikolojik, sosyal ve ekonomik sonuçlar da dikkate değerdir.

Uyarıcı ve eğitici faaliyetlere rağmen doktor ya da sağlık kuruluşlarına başvurmakta geçikilmemenin de önemi büyük olsa gerek?

E. BEKAR: Tanı ve tedavide oluşacak her gecikme her aşamadaki tedaviyi zorlaştırmakta, iyileşmeyi geciktirmekte. Hatta çoğu zaman tedaviyi olanaksız hale getirmektedir.
Sonuç olarak hastalıktan korunmanın ve bunun yanı sıra erken tanı - tedavinin önemi yadsınamayacak kadar büyüktür.

A.ŞEKER: Sosyal Hizmet meslek Sitesi okuyucuları adına teşekkür ederim size.
E.BEKAR: Ben teşekkür ederim.  
 

Yasal Uyarı , Gizlilik Beyanı ve Künye  

  sosyalhizmetuzmani.org © Bütün hakları saklıdır.