|
Sosyal Hizmet Uzmanı / Yazar
|
|
AYDIN’IN KULELERİ |
Geçmişten günümüze gelen tarihi eserler hepimizin ortak kültürel mirasımızdır. Bu kültürel miraslara sahip çıkmak, korumak ve gelecek nesillere aktarmak vazgeçilmez görevimizdir. İlgili kurumlar olarak bu görevimizi yerine getirebiliyor muyuz? Emekli öğretmen ve gazeteci Hüseyin Asar, 14.11.2016 tarihli “Aydın’da Bilinmeyen Karya Yolu Projesi Gerçekleşiyor” adlı yazısında sitemini “Yerel tarihimizi biliyor muyuz? Tarihimizde sadece Osmanlılar mı var? Selçuklular, Aydınoğulları, Lidyalılar, vs. ilimizde neler yapmışlar? Soruları çoğaltabiliriz. Ama okumuş olarak bildiğimiz insanların dahi tarihimiz konusunda bilgileri sınırlı” böyle dile getiriyor. Sonuç değişen bir şey yok. Aydın ili turizm ile öne çıkan illerimizden biridir. Turizm dediğimizde de aklımıza gelen, deniz-kum ve güneş. Turizmde artık deniz-kum ve güneş yetmiyor. İlimiz köklü tarihsel geçmişi olan ve pek çok uygarlığın hüküm sürdüğü yerlerden birisidir. Bu anlamda ilimizde kültür turizmi açısından ele alınabilecek birçok kültürel miras bulunmaktadır. Nazilli Arpaz Kulesi, Yenipazar Donduran Kulesi ve Koçarlı Cihanoğlu Kulesi bunlara örnek olarak sayılabilir. Bu kuleler bir ihtiyaçtan ortaya çıkmıştır. Ayan sistemi, Osmanlı’da 18. ve 19. yüzyılda merkezi otoritenin gücünün zayıflamasıyla birlikte ortaya çıkıyor. Devlet, vergi toplamak, bölge asayişini sağlamak gibi birtakım görevleri bölgedeki varlıklı ve nüfuz sahibi toprak ağalarına devrediyor. Ayanlar, yaşadıkları konakların yanına ayaklanmalara ve baskınlara karşı savunma ve güvenlik amaçlı bu kuleleri inşa ediyorlar. Büyük Menderes Ovası’nda 18. ve 19.
yüzyıllarda çıkan isyanlarda yerel beylerin öldürülmesi, konaklarının
yakılıp yıkılmasıyla sonuçlanıyor. Beyler de bu baskınlara karşı,
konakların yanında savunma ve güvenlik amaçlı kuleler inşa ettirmişler.
Kuledeki makaralı sistemle çalışan açılır kapanır kapı sayesinde
kulenin, dış dünya ile ilişkisi kesilebiliyor. Kuleler hakim tepelere
inşa edilmiştir. Arpaz’ın geçmişi çok eski yıllara
dayanıyor. Adını antik Karia uygarlığının kenti olan Arpasa (Harpasa)’dan
geldiği rivayet ediliyor. Kulenin bulunduğu köyün yanında
Nazilli-Bozdoğan yolu geçiyor. Köy Nazilli’ye 13 km mesafede bulunuyor.
Gerek kule gerekse konak kaderine terk edilmiş görünüyor. Bu yapının önemi Aydın’da geçmişten
günümüze kalmış Nazilli Arpaz ve Yenipazar Donduran ile birlikte ayakta
kalan 3 kuleden biri olma özelliği taşıyor. Bugün bu yapıların içine görmek
mümkün değildir. Yolunuz bu bölgeye düşerse bu kuleleri görmemezlik etmeyin. |
sosyalhizmetuzmani.org © Bütün hakları saklıdır. |