Sosyal Hizmet Mesleği

Sosyal Hizmet Alanları

Sosyal Kaynak
Bilgiler

GEZGİNLİK ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİM
 

     İspanyol filozof ve yazar Jose Ortega y Gasset, “ Yaşamak, bir ortamın çaresi tutsağı olmaktır,” der. Aslında her insan yaşadığı ortamın tutsağıdır. Gezgin, tutsak olmayan, buna başkaldıran kişidir. İçinde yaşadığı toplumun dışında, başka toplumları tanımak ister. Hepimiz içinde yaşadığımız toplumun tarihi, kültürü, inançları ve geleneği tarafından kuşatılmışız. Gezgin, bu kuşatılmışlıktan kurtulmak ve çemberin dışına çıkmak ister. Dünyaya başka bir gözle bakmak ister, bunun hayalini kurar.

      Gezgin, yolculuğa çıkarken yürümeyi yeni öğrenen çocuk gibi heyecanlı, okuma yazmayı öğrenen öğrenci gibi meraklı, derviş gibi sabırlı, kendini tanrıya adamış dindar gibi inançlıdır. Bundan kuşku duymaz. Ünlü gezginlerimizden Orhan Kural’a göre, “Gezgin, kendi serüvenin kahramanıdır.”

      Gezgin, meraklıdır. Merak, sürekli doğuran bir dişidir. İçinde bulunduğu toplumun doğrularını, gerçeğini kendisine aktarıldığı gibi kabul etmez. Her toplumun değişmez doğruları, sorgulanmaz tabuları vardır. Gezginlik, bütün bu doğruları ve tabuları sorguya çeker. Aslında gezginlik, gerçeğin arayışıdır. Başlarda bu amaçla yola çıkılmaz. Her yolculukta öğrendiklerin, sorgulamadan doğru bildiklerini sınava tabi tutar. İnandığın doğrular seni birer birer terk ettiğinde sudan çıkmış balık gibi orta kalırsın. Gezgin, “tek tip” elbiseden hoşlanmaz, reddeder, daha önce giymek zorunda olduklarını çöpe atar.

     İnsan, doğumdan ölüme bir yolculuk içindedir. Bizden önce, bizimle beraber ve bizden sonra bütün insanlar yolcudur, herkes kendi yaşamının gezginidir aslında. Zaman içinde yok olan uygarlıkların ve toplumların geride bıraktıkları tarihi yapıları görmek ve onları anlamaya çalışmaktır gezginlik. Ünlü tasavvuf şairi Yunus Emre’nin dediği gibi “Mal da yalan, mülk de yalan” dizesinde ifade edilen dünyada olan dünyada kalıyor. Gezgin, sınırsız, pasaportsuz ve vizesiz bir dünyayı vatan belleyendir.

     Gezgin, rahatın, lüksün, konforun ve büyük beklentilerin peşinde değildir. Gezginin evi sırt çantasıdır. Toplu ulaşım araçlarını kullanır ama, en çok ayaklarına güvenir. Gittiği her yeri sokak sokak gezer, yorulsa da “of” demez. İlginç insanlar tanır, bir gün rahat bir yatakta yatarsa da, çoğunlukla basit ve ucuz bir yerlerde günün uyanışını karşılar. Yolculuk öncesi ne kadar hazırlanırsan hazırlan, yol bir süre sonra kendi planını önüne koyar. Bütün yolculuklar tesadüflere, acı ve tatlı olaylara gebedir. Gezgin, sürprizleri sever.

      Yukarıda da dediğim gibi gezgin, heyecanlı, meraklı, sabırlı ve inançlıdır. Bu anlamıyla gezgin, yalnızdır. Şimdi hatırlamadığım ama bir yerde okumuştum. Hintli filozoflar, ruhu dünya olana döl-döş ne gerek!” demişler. Gezgin, yolculuğa engel her şeyi ayağına vurulan zincir olarak kabul eder. Her gezgin, tanrılardan ateşi çalan Prometheus gibi özgürlük savaşçıdır.
Gezgin, gittiği ülkelerin tarihi, kültürü, inançları ve geleneği araştırır, öğrenir ve içinde yaşadığı toplumla karşılaştırır.

      Başkalarını asla yargılamaz, küçümsemez, ötekileştirmez ve yok saymaz. Düşmanca davranmaz. Doğudan batıya, kuzeyden güneye birbirinden ne kadar farklı tarihe, kültüre ve inanç ve geleneklere sahip olursak olalım hepimiz insanız. Yaşam karşısında duygularımız, inançlarımız, umutlarımız ve gelecekten beklentilerimiz aynıdır. İyi dünyanın her yerinde iyi, kötü ise kötüdür. Bu anlamda gezgin, kültürler arasında taşıyıcıdır. Dünya halkları arasında dayanışmayı sağlar, karınca kararınca barışa katkı yapar. Barışçıldır. Sakallı amcanın dediği gibi “Dünyanın bütün emekçi halkları, birleşin! Zincirlerinizden başka kaybedeceğiniz bir şeyiniz yok!” Gezgin, sınıfsız ve sömürüsüz bir dünyadan yanadır.

     Dünya eski dünya değildir. Gelişen teknoloji, iletişim ve ulaşım araçları dünyayı küçük bir köye dönüştürmüştür. Gezmenin zorluklarını oldukça hafifletmiştir. Buna karşın geziler birbirine benzemeye başladı. Her şeye rağmen gidilecek ve keşfedilecek birçok yer var. İnsanın bilme, tanıma ve öğrenme isteği hiç bitmeyecektir.

      Bütün farklılıklarımıza rağmen hepimiz birbirimizden sorumluyuz. Farklılıklarımızla bir aradayız ve güzeliz. Buna itiraz eden herkese karşı savaşmalıyız. Gezgin, bu farklılıklarımıza düşman olanlara karşı halkların arasındaki dayanışmaya karınca kararınca destek verendir.

      Usta şair Adnan Yücel’in “Yeryüzü aşkın Yüzü Oluncaya Dek” şiirinde dediği gibi,

“ey her şey bitti diyenler
korkunun sofrasında yılgınlık yiyenler.
ne kırlarda direnen çiçekler
ne kentlerde devleşen öfkeler
henüz elveda demediler.
bitmedi daha sürüyor o kavga
ve sürecek
yeryüzü aşkın yüzü oluncaya dek!”

    Gezgin, sürekli hareket halindedir. Yaşadığı mahallenin dışına çıkmayanlar/çıkamayanlar gezginlere hep kuşku içinde bakarlar. “İşleyen demir pas tutmaz” ve “ Yuvarlanan taş yosun tutmaz” atasözleri durağan, hareketsiz durumdan hareketli duruma geçmeyi ifade eder. İnsanın kendisini sürekli yenilemeyi, değişen durumlara ayak uydurmayı, zorluklara karşı dayanıklı olmayı, her öğrendiği yeni bilgi karşısında kişiliğini zenginleştirmek zorundadır. Gezmek düşünsel hastalıklarımızın en iyi tedavi biçimidir.

    İnsan kendine hangi sıfatı takarsa taksın kifayetsiz kalıyor. İddialı sıfatlara hatta hiçbir sıfata gerekte yok. Fransız filozof Sartre, “Cehennem başkalarıdır!” der. Gezgin, başkalarına cehennem, başkalarının da kendisine cehennem olmasına itiraz edendir. Her ne kadar teorik olarak bunu böyle söylesek de gündelik hayatta uygulaması zor olmaktadır. Otuz yıla yaklaşan çalışma yaşamından sonra, altmış yaşına merdiven dayayan, ama dinamik olma arzusundan vazgeçmeyen, bedenimin doyumsuzluğu ve ruhumun uçarılığında yolda olmayı seviyorum. Kabına sığmayan bir çocuk gibi yorulmuyorum.

   Oysa yorulmak istiyorum. Evsiz-barksız ve vatansız dervişleri kıskanıyorum. Gündelik telaşlar, çocuklar ve ev derken...geçip gidiyor zaman. Şilili şair Pablo Neruda’nın öğüdüne sıkı sıkıya bağlı kalmakta yarar var. Burada sözü usta şaire bırakmak gerekir.
“Yavaş yavaş ölürler

Yavaş yavaş ölürler
Seyahat etmeyenler,
Yavaş yavaş ölürler okumayanlar,
müzik dinlemeyenler,
vicdanlarında hoş görmeyi barındırmayanlar.
Yavaş yavaş ölürler,
İzzetinefislerini yıkanlar
Hiçbir zaman yardım istemeyenler.
Yavaş yavaş ölürler
Alışkanlıklara esir olanlar,
her gün aynı yolları yürüyenler,
Ufuklarını genişletmeyen ve
değiştirmeyenler,
Elbiselerinin rengini değiştirme riskine bile girmeyen,
veya bir yabancı ile konuşmayanlar.
Yavaş yavaş ölürler
İhtiraslardan ve verdikleri heyecanlardan kaçınanlar,
tamir edilen kırık kalplerin gözlerindeki pırıltıyı
görmek istemekten kaçınanlar
yavaş yavaş ölürler.
Yavaş yavaş ölürler
Aşkta veya işte bedbaht olup istikamet değiştirmeyenler,
Rüyalarını gerçekleştirmek için risk almayanlar,
Hayatlarında bir kez dahi mantıklı tavsiyelerin
dışına çıkmamış olanlar.
Yavaş yavaş ölürler.”

     Gezilerimin bazılarını yalnız, tek başıma, bazılarını dostum, yoldaşım olan arkadaşımla, bazılarını da eşim ve çocuklarımla yani ailece yaparım. Her bir yolculuğun kendine özgü artıları ve eksileri vardır. Bugüne kadar ülkemin dışında (81 şehrin 70’ini görmüşüm) 28 ülke 87 şehir dolaşmış olmama rağmen, her yolculuk önce hala çok heyecanlanırım. Gece uyuyamaz, sabah erkenden uyanırım.

     Gideceğim ülkeye/şehre ilk ayak bastığımda korkar, bildiklerimi tümden unuturum. Biraz zaman geçince kendimi oralı hisseder, ayrılık vakti gelince üzülürüm. Her gittiğim yerden bir parça bende kalır ve bir parçamı orada bırakırım. Her gezi sonrasında yeni gezilere çıkma arzusu beynimi kemirir. Bir arkadaşımın teşvikiyle gidip gördüğüm yerleri yazmaya başladım. Yazıklarımı bir yerlerde yayınlayarak başkalarıyla paylaştım ve paylaşmaya devam ediyorum.
Bütün gezilerime tahammül ve sabır gösteren eşime şükranlarımı sunuyorum. Her şeye karşın onun sabrı olmasaydı bütün bunlar olmayacaktı. Yine ve yeniden, tahammül ve sabırlarının bana yola çıkma gücü vermesini diliyorum.
Huzur ve aşk her zaman yanınızda olsun.

Yasal Uyarı , Gizlilik Beyanı ve Künye  

sosyalhizmetuzmani.org © Bütün hakları saklıdır.