|
|
|
|
FOBÎ Mehmet Emin ASLAN
Uzman Psikolog |
|
KONU ÎLE ÎLGÎLÎ BAZI TERÎMLER : Korku – Moral – Îletișim – Melankoli – Nevrotik – Depressif – Antisosyal – Panik-Attak – Refü… KONUYA ÖZGÜ BAZI OTÖRLER : S, Freud ; Melanie Klein ; Wilheim Stekel ; Jean Bergeret ; Renê Rousillon… TANIMI : Psiko-Nevrotik vakadan ibaret olup psikopatolojik bir olgudur. TOPLUMSAL ENDEKSÎ : Toplumdan topluma deǧișen Fobi etmeni global olarak %5 ile %25 arasιnda deǧișen bir endeks oran ile kendisini ifede ider. Kategorik olarak “Erkekler’den çok kadιn kategorisinde daha etkin olduǧu varsayιmιndan bahsedilmekte’dir”. DÎYAGNOSTÎK : Semptomolojik bazda Fobi patojeni Akciǧer spazlanmalarι ve mide șișkinlikleri neticesinde kendisini ifade eder. Nevrotik ve Psikotik vakalar, Distemik trublü, Înfraktüs vakalarι belli bașlι sebepleri arasιnda sayιlabilir. Stres ve depressif olgular diǧer olagelen etmenleri arasιnda’dιr. PATOLOJÎK VAKALARI . Utangaçlιk . Nevrotik vakalar, . Tansiyon, . Hafιza ve Mental kaybι, . Stres, . Metabolik etmenler, . Korku ve Panik… KARAKTERÎSTÎK ÖZELLÎKLERÎ : Fobik kișilerde panik ve attak özellikleri oldukça yaygιndιr. Ani kιzgιnlιklara tekabül olan bu kișilerde : Așιrι Heyecan, çabuk refüle olma halleri, ani saldιrι kompleksi gibisinden etmenler görülebilir. Bu tür vakalar esnasιnda fobik kișiler karșιsιndaki insanι görmeden gelișigüzel saldιrι pozisyonlarιna tekabül olurlar ve ani șuur kaybι, öfke ve attak kompleksi ile kendilerini ifade ederler. Reaksiyonel duygular ile insanlara yaklașan fobik aynι zamanda kendisine engel olmak isteyen tüm kișileri karșιsιnda bir hedef olarak görür ve saldιrι pozisyonu ile kendisini tanιmlar. KATEGORÎLERÎ VE ÎLGÎ ALANLARI : Fobik kișiler üç kategori ile klas sergilerler, bunlar : Sistemik, Sosyal ve Agorofobiler olarak bilinirler. Fotofobik ve Hidrofobik olarak kümelere ayrιlan Fobi psikopatojeni kapalι yerlerde kalmayι ve toplumdan uzak bir yerde kalmayι tercih eder. Sistemik fobiler genellikle kușlara, uçaklara ve tașιtlara ilgi duyarlar. Bu tür fobilerde hayal etme olayι çok yaygιndιr. Özellikle havada uçmayι, yarιș arabasι, motosiklet, uçan balon, parașüt gibisinden olgulara son derece ilgi duyarlar. Akιllarιnda hep hayal etme duygularι vardιr ve bu duygularι ile yașarlar. Sosyal fobilerde antisosyal duygular daha aǧιrdιr. Insanlarι küçük görme, kendileri ile alay etme, kendi-kendisini büyük ve kuvvetli görme gibisinden kompleksler istemleri arasιnda sayιlιr. Bu tür fobiler toplum katmanlarιn arasιna girmekten çekinen, toplum ile yüzleștiǧinde kιzaran, bazι durumlarda utanma veya korkulara kapιlan, konușmaktan çekinen, çabuk sinirlenen ve sinirlendiǧi anlarda panik-attak pozisyonlara tekabül olan ve bazι durumlarda sinir krizlerine tekabül olup aǧlayan kișiliklerdir. Bu tür fobiler tedavi görmedikçe süreç içinde depresyonlara maruz kalabilme riskine tekabül olabilmektedir’ler. Agorofobiler yapι itibariyle içinde bulunduklarι yer, mekan ve alanlarι terk etmede büyük bir tereddüt yașarlar, korku ve bu korkunun kendilerine verdiǧi nevrotik etki ile kendilerini ifade ederler : « Burdan gidersem herșeyimi kaybederim » düșüncesi agorofobilerin düșünceleri arasιnda’dιr. Bu anlamda sürekli bir tereddüt ve korku kompleksi ile yașarlar. FOBÎLERDE GÖRÜLEN HASTALIKLAR Nozofobi, Kanserofobi vakalarι hipokondriyak fobilerin temel öǧeleri arasιnda yer edinir. Fobik içinde bulunduǧu düșüncelerin’den ötürü normal günlük yemeǧini yiyemez duruma gelir, çevresi ile iletișimini saǧlamaktan kendisini alιkoyar, sürekli bir yalnιzlιǧι yașayιp aǧlar ve melankolik bir yapι içinde kendisini bulur. Bu olgular süreç içinde fobik için yatalak bir kaos konumuna sebebiyet verebilir ve aynι zamanda bir risk konumuna gelebilir bir patolojik etmen olarak kendisini ifade eder. Melankoli Fobi patojeni açιsιndan büyük bir rizikoyu teșkil eder. Bu olușumda Fobik dιșarι ile bütün iletișimini keser ve sönme ile bir yașam durușu içine girer. Bu etmen süreç içinde kendisine hazιmsιzlιk, uykusuzluk, aǧlama ve sinir krizleri ile biçimler ifade eder. Moral kaybι ve Îletișim zayιfιǧι Fobinin psikosemptomatolojik patolojileri arasιnda’dιr. Yukarιda belirtilen öǧeler ile vuku bulan fobik kișiler için artιk “yașamιn kendileri için hiç bir șey ifade edemediǧi” düșüncesi baș gösterir ve süreç içinde intihar etme gibisinden rizikolar ile karșι-karșιya kalabilirler. TEDAVÎSÎ Fobiler iki türlü tedavi sistemine tabi tutulurlar bunlar : . Psiko-Klinik planda tedavi yöntemi, . Psikososyal planda tedavi yöntemi. - Psiko-Klinik veya Medikal planda yapιlan tedavi yönteminde pasiyana Benzeodiazepine ve diǧer bazι Nöroleptik ilaçlar verilirek pasiyan bir müddet hospitalize edilirek tedavi edilir. - Psikososyal planda yapιlan tedavi sisteminde hasta rehabilite edilirek Sosyal-Pedagojik bazda eǧitim ve öǧretim planιna dahil edilerek kendisine Psikolojik destek saǧlanιr. Bu planda hastanιn Îletișim mekanizmasιnιn sistematik konuma tekabülü ile hayata yeniden kazandιrιlmasι hedeflenir. Tedavinin daha verimli olmasιnι saǧlamak amacιyla Medikal ve Psikososyal konsultasyonlarin koordineli bir șekilde ișlev arz etmesinin Fobi patolojisinin daha kιsa sürede elimine edinmesinde önemli bir yöntem aracι olduǧunun altιnι çizmek gerekir. |
Yasal Uyarı , Gizlilik
Beyanı ve Künye
|
sosyalhizmetuzmani.org © Bütün hakları saklıdır. |
